Gan là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, đảm nhiệm cả chức năng ngoại tiết và chức năng nội tiết, vừa là cơ quan để dự trữ nhiều chất, vừa là trung tâm chuyển hóa quan trọng của cơ thể và có tính chất sinh mạng. Chính vì vậy, việc sử dụng thuốc bổ gan để đảm bảo chức năng sinh lý bình thường của gan là cần thiết. Bài viết này Heal Central sẽ giới thiệu tới người đọc top 15+ thuốc bổ gan và một số phương pháp giúp bảo vệ gan.

Chức năng của gan

Gan có vai trò quan trọng, thực hiện 4 chức năng chính: chuyển hóa, chống độc, tạo mật và dự trữ.

Sự chuyển hóa các chất cơ bản (protid, lipid, glucid) diễn ra ở nhiều tổ chức, cơ quan trong cơ thể nhưng xảy ra mạnh mẽ ở gan.

Glucid sau khi ăn được chuyển hóa thành monosaccharide được hấp thu bởi hệ thống niêm mạc ruột, qua tĩnh mạch cửa đổ về gan. Tại gan, monosaccharide được sử dụng ngay hoặc được chuyển hóa thành glycogen để dự trữ. Thoái hóa glycogen ở gan cung cấp năng lượng cho cả gan và các cơ quan khác, có vai trò điều hòa đường huyết của cơ thể.

Lipid được thủy phân thành glycerol, acid béo, cholesterol, một phần mono và diglycerid. Các acid béo mạch ngắn và glycerol qua tĩnh mạch cửa đổ vào gan. Các acid béo mạch dài, cholesterol, mono và diglycerid nhờ acid mật mà được hấp thu vào niêm mạc ruột. Tại đây xảy ra sự tái tổng hợp thành triglycerid, cholesterol ester và phospholipid. Các chất này cùng protein được vận chuyển vào hệ bạch mạch, đổ vào tuần hoàn chung, đến kho dự trữ mỡ và một phần vào gan. Protein được dự trữ ở gan dưới dạng protein enzym và một số protein chức năng. Các protein này khi phân hủy tạo các acid amin đưa vào máu cung cấp cho các tế bào trong cơ thể. Gan là cơ quan tổng hợp phần lớn các protein huyết tương như fibrinogen, albumin, globulin và các yếu tố đông máu. Do vậy, khi chức năng gan bị rối loạn sẽ dẫn đến các bệnh lý liên quan đến chuyển hóa các chất thiết yếu trong cơ thể.

Gan là cơ quan có chức năng ngăn chặn các chất độc xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa, đồng thời gian có vai trò làm giảm độc tính và thải trừ cặn bã do chuyển hóa các chất tạo nên. Gan thực hiện chức năng chống độc bằng hai phương pháp: thực hiện các phản ứng hóa học và bằng cách cố định và thải trừ một số kim loại nặng, các chất màu đến gan sẽ bị giữ lại và đào thải qua đường mật.

Mật do gan tạo ra, là chất lỏng trong suốt, có màu thay đổi tùy vào thành phần của sắc tố và mức độ cô đặc, từ màu xanh tới màu vàng. Thành phần chủ yếu của mật là muối mật, ngoài ra còn sắc tố mật, cholesterol, lecithin và các chất điện giải như Na+, K+, Ca2+, HCO3–, Cl–. Muối mật có vai trò tiêu hóa thức ăn, đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thu và tiêu hóa mỡ. Sắc tố mật có chức năng nhuộm vàng những chất, những dịch chứa nó (phân và nước tiểu).

Ngoài dự trữ glucid, protein, gan còn có chức năng dự trữ nhiều chất dinh dưỡng khác như các vitamin tan trong dầu (vitamin A, D, E, K), dự trữ vitamin B12, dự trữ sắt và máu.

Ngoài các chức năng chính trên, gan còn có chức năng tạo máu, đông máu và chống đông máu. Gan là cơ quan tạo máu từ tháng thứ 3 đến cuối thời kỳ thai nghén cho bào thai. Sau khi đứa trẻ ra đời, tủy xương thay gan sản xuất máu, gan khi đó sản xuất các protein cần thiết cho sự tổng hợp hồng cầu như globulin, lipoprotein,…Gan sản xuất các yếu tố đông máu như yếu tố I,II,V,VII, VIII, IX và yếu tố chống đông máu như heparin.

Nếu bất thường bất kỳ chức năng nào trong số các chức năng trên sẽ dẫn đến rối loạn chức năng sinh lý của gan, ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cơ thể, dẫn đến mắc các bệnh về gan, khi không được điều trị kịp thời sẽ nguy hiểm đến tính mạng. Do vậy, việc sử dụng các biện pháp bảo vệ gan là cần thiết và an toàn.